Dat blijkt uit een studie in een cohort van bijna 2250 oudere, Zweedse COPD-patiënten die in de periode 2005-2009 begonnen met permanente zuurstoftherapie (BMJ.2014;348:g445). Magnus Ekström (Lunds Universitet) et al. noteerden onder meer het gebruik van opoïden en benzodiazepinen en volgden dit cohort mediaan ruim 1 jaar.Na die tijd was de helft overleden; 6% was zodanig opgeknapt dat zuurstof niet meer nodig was. De belangrijkste uitkomstmaten waren ziekenhuisopnamen en mortaliteit. In de regressieanalyse corrigeerden de auteurs voor onder andere leeftijd en sekse, zuurstof- en koolstofdioxidespanning in het bloedgas, BMI, comorbiditeit en gebruik van corticosteroïden.
Lage doseringen morfine – tot 30 mg orale morfine-equivalenten – gingen niet gepaard met een hoger risico op opname of op overlijden, met hazardratio’s (HR) van respectievelijk 0,95 (95%-BI: 0,80-1,14) en 1,03 (95%-BI: 0,84-1,26). Bij hogere doseringen was de mortaliteit 21% hoger (95%-BI: 2-44). De onderzoekers wijzen er echter op dat dit mogelijk wordt veroorzaakt doordat patiënten in de laatste fase van hun leven steeds hogere doseringen morfine nodig hebben om hun klachten te verlichten.De veiligheid van benzodiazepinen was minder duidelijk. Ook bij lagere doseringen – tot 15 mg oxazepam per dag – was er een niet-significant hogere mortaliteit (HR: 1,18; 95%-BI: 0,99-1,40). Bij hogere doseringen werd het verschil significant (HR: 1,23; 95%-BI: 1,02-1,48). Gelijktijdig gebruik van lage doseringen morfine en benzodiazepinen gaf geen verhoogde mortaliteit. De onderzoekers waarschuwen dat een oorzakelijk verband met hun observationele onderzoek niet keihard is aan te tonen. Bron: www.ntvg.nl, door Esther van Osselen (Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:C2059)
