Zaterdag 4 november organiseerde de NVFZ het symposium over risicomanagement. Dit onderwerp werd door meerdere specialisten belicht vanuit verschillende perspectieven, waardoor het een zeer interessante en leerzame dag was. Alle bezoekers werden bij De Unie ontvangen met koffie/thee en een muffin, en hadden de gelegenheid om een kijkje te nemen bij de standhouders. 

Vervolgens opende dagvoorzitter Mia de Winter deze dag met de planning en een korte introductie over Kahoot!, een online quiz applicatie.

VTGM in Isala Kliniek

Karin Larmené, ziekenhuisapotheker productie van het Isala heeft de eerste presentatie gegeven over ‘kant en klare steriliseerbare spuiten’. Wanneer het gaat om reductie van fouten rondom het bereiden van parenterale medicatie worden momenteel veelvuldig kant-en- klare producten beschikbaar gesteld, die aseptisch door de apotheekmedewerkers bereid worden. Momenteel is de klinische farmacie van het Isala de enige ziekenhuisapotheek in Europa die steriliseerbare (plastic) spuiten voor de kliniek maakt in verschillende volumina. Karin nam de zaal mee over de steriliseerbare spuit als alternatief voor aseptische handelingen van het concept naar de implementatie daarvan. Tijdens haar presentatie heeft Karin een paar interessante stellingen behandeld waarin het publiek via Kahoot! de stellingen kon beantwoorden. Karin sloot haar presentatie af met een video over hoe de ziekenhuisapotheek van Isala als eerste kant-en- klare spuiten met medicatie bereid, afvult en etiketteert.

VTGM in het Martini ziekenhuis

De tweede presentatie ging over het aseptisch vullen van spuiten. Hierover vertelde Reindert Jan Moes van het Martini Ziekenhuis. VGTM is een relatief nieuwe ontwikkeling binnen de ziekenhuisfarmacie, dat nog in de kinderschoenen staat. Jan Reindert vergelijkt VTGM met een soort koorddanser, echter is vallen hierbij niet toegestaan. Aseptisch VTGM is een risicovol proces. Reindert Jan legt uit hoe de risico’s tot ‘vallen’ kunnen worden voorkomen. Hij neemt de zaal mee in het proces van het op voorraad aseptisch gereedmaken van spuiten, waarbij de GMP-z richtlijn wordt gevolgd. Jan Reindert vertelde hoe het Martini Ziekenhuis dit heeft gedaan, waar zij tegenaan zijn gelopen en welke oplossingen daarvoor zijn gevonden. Tot slot heeft Jan Reindert zijn presentatie afgesloten met vragen uit het publiek. 

Na de eerste twee presentaties was er ruimte om langs de standhouders te lopen voor informatie en om te netwerken. De catering van De Unie heeft zoals ieder jaar een uitgebreide lunch georganiseerd die weer goed smaakte.

Risico-inventarisatie als verbeterinstrument bij aseptische handelingen

Na de lunch vertelde Frits Boom, voorheen ziekenhuisapotheker van het Zaans Medisch Centrum en momenteel ziekenhuisapotheker onderzoeker, over risico-inventarisatie als verbeterinstrument bij aseptische handelingen. Hij presenteerde onderzoek voor het onderbouwen en verbeterpunten met betrekking tot risico-inventarisatie. Hierin nam hij voorbeelden mee uit de praktijk bij het Zaans Medisch Centrum. Frits heeft namens de werkgroep microbiologie en hygiëne van de NVZA samen met verschillende deskundigen, waaronder enkele apothekersassistenten, een risico-inventarisatie (RI) uitgevoerd van de aseptische handelingen in de ziekenhuisapotheek. Hierbij lag de focus op het voorkomen van contaminatie. Vervolgens zijn 10 ziekenhuisapotheken ge-audit a.d.h.v. de risico-inventarisatie.

Uit de audits kwam naar voren dat er meer aandacht besteed kon worden aan het voorkomen van afschermen van de steriele luchtstroom (first air) in de LAF-kast of veiligheidsbank en het voorkomen van touch op kritische punten, bijvoorbeeld de punt van de steriele spuit. Ook bleek het desinfecteren van de materialen (ampullen, injectie- en infusieflacons), die in de LAF-kast of veiligheidsbank worden gebracht, verbeterd kunnen worden. Zo werd er dieper in gegaan op contaminatie van het product en het desinfecteren. Daarnaast is de verbeterde desinfectiemethode toegelicht waarbij gebruik wordt gemaakt van de 2-doekmethode. Frits nam de zaal op een interactieve manier mee door middel van quizvragen, stellingen en de gelegenheid vragen te stellen tijdens zijn presentatie. 

Na de presentatie van Frits vertelden Andre Rupert van Ziekenhuis Groep Twente en Jolande Tops van het Maxima Medisch Centrum over hen deelname aan de audit die mede door Frits is uitgevoerd. Zij gaven voorbeelden over de implementatie van verbeteracties in de praktijk. Vanuit de ZGT over verbeteren logistiek traject van materialen en MMC over jaarlijkse audit van medewerkers.

Alle sprekers en standhouders werden bedankt met een bloemetje namens de dagvoorzitter Mia de Winter en Dineke Berger, de voorzitter van de NVFZ. Vervolgens is deze leerzame en geslaagde dag afgesloten met een borrel en hapjes.

Tessa van der Eng